رهبر فرزانه ی انقلاب در دیدار با بسیجیان و نخبگان فرمودند: (06/09/1393)

پایه‌ی اصلیِ حرکت بسیج، احساس مسئولیت الهی است. و دوّمین پایه که در کنار این هست و مکمّل پایه ‌ی اوّل است، عبارت از بصیرت و روشن‌ بینی است. یعنی چه؟ یعنی شناخت زمان، شناخت نیاز، شناخت اولویّت، شناخت دشمن، شناخت دوست، شناخت وسیله ‌ای که در مقابل دشمن باید به کار برد؛ این شناختها بصیرت است.

از این دو چیز یک لحظه نباید غفلت کرد. احساس مسئولیت یعنی پروردگارا، من این کشف علمی را میکنم، این مطالعه را میکنم، این کار هنری را خلق میکنم، این مبارزه را میکنم، این عمل اقتصادی را انجام میدهم، این کمک را به زید میکنم، این مبارزه را با عَمر و... میکنم، برای تو. چون از من مسئولیّت خواسته ‌ای این از احساس مسئولیت و احساس تعهد الهی است.

بعد هم آگاهی، بدانیم کجا هستیم، جای ما کجا است، جای دشمن کجا است، دشمن کیست، با دشمن با چه سلاحی باید مبارزه کرد.  با این نگاه، هم دایره ‌ی بسیجیان مشخّص میشود، هم عرصه ‌های فعّالیّت بسیج روشن میشود. امّا عرصه ‌ها؛ عرصه ‌های بی ‌پایان است. عرصه ‌ها هیچ محدودیّتی ندارد. عرصه ‌ی دفاع، عرصه‌ ی سیاست، عرصه ‌ی سازندگی، عرصه‌ ی اقتصاد، عرصه ‌ی هنر، عرصه ‌ی علم و تحقیق، تشکّلهای مذهبی، عزاداریها؛ همه ‌جا و همه ‌جور؛ اینها عرصه‌ های حضور بسیج است؛ همه‌جا... که در همه ‌ی این مراکز ما الگو داریم.

بعضیها نخبه ‌ی علمی بودند، آمدند در جنگ شدند سرباز و فعّال و تفنگ ‌به ‌دست؛ مثل مرحوم شهید چمران. بعضی قبل از اینکه وارد این میدان بشوند نخبه نبودند، این میدان آنها را به فلک رساند. مثل اوستا عبدالحسین بنّا، که یک شاگرد بنّا بود؛ وارد میدان جنگ شد، رسید به خورشید، اوج گرفت، نخبه شد، آن هم چه نخبه‌ای! ما در علم و تحقیق نخبه ‌های برجسته ‌ای داریم، مثل مرحوم کاظمی آشتیانی که این سلّولهای بنیادی و این تشکیلات عظیم را راه انداخت و انسانهای زیادی را تربیت کرد. مثل شهید شهریاری؛ بقیّه هم همینطور؛ رضایی ‌نژاد، علیمحمّدی، احمدی روشن. اینها نخبگانی بودند در وادی علم و تحقیق که بسیجی ‌وار کار کردند؛ این کار، کار بسیجی بود؛ این کار، کار معمولی نبود! (بیانات رهبر فرزانه انقلاب 06/09/1393)

مهم ترین نقش بسیج، انتقال مفاهیم صحیح انقلاب و اسلام به مردم است.

حضرت آیت الله مصباح یزدی، رئیس مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)، به مناسبت هفته بسیج، در دیدار با جمعی از بسیجیان، ضمن گرامیداشت هفته بسیج اظهار داشتند: همان طور که رهبری معظم فرمودند، بسیج میراث امام (ره) است؛ یعنی یکی از افتخارات امام (ره) تأسیس بسیج مستضعفین است؛ لذا ما باید این میراث را نگهداری کنیم و وظیفه خود را در قبال آن شناخته و بدان عمل کنیم.

گفتن مصیبتها، ساده است، اما درک آن در حوادثی همچون سیل و زلزله و... واقعا دشوار است؛ کسی که به خاطر یک بیماری فرزندش بیقرار میشود، وقتی ببیند چند فرزندش در یک واقعه از دنیا رفته اند، حالش چگونه خواهد بود؟ آنچه بین همه ی مردمی که مصیبت دیده اند مشترک است، قدرشناسی و شاکر بودن آنهاست از فرهنگ نوع دوستی «بسیج» و عملکرد بسیجی است... و همین امر سبب شده تا در بلای عظیم خود را نبازند و تحمل خود را بالا ببرند و مصیبت سنگین را تا حدی بر خود آسان کنند. این ایمان و اعتقاد به خداوند است که مهمترین عامل برای تسکین و آرامش این مردم است؛ و علوم دیگر مانند فیزیک، شیمی، ریاضیات و سایر تکنولوژیها نمیتواند چنین اثری داشته باشد؛ حداکثر چیزی که از این علوم میتواند مقداری کمک کند، علم روانشناسی است که آن هم نهایتا میتواند با نوعی تلقینات به آنها بقبولاند که باید خود را با زندگی همسو کرد؛ اما دین نسخه ای دارد که بسیار بالاتر از این سخنان است؛ همانگونه که رهبری فرمودند میتوان این بلا را تبدیل به فرصت و نعمت نمود؛ این نسخه ی دین است؛ با کدام نسخه روانشناسی و یا علوم دیگر میتوان بلا را تبدیل به نعمت کرد؟

وی با بیان این که حتی در اموری مانند زلزله و خشکسالی و نظایر آن هم کار فرهنگی کارسازتر از امور دیگر است، ادامه داد: البته کارهای مادی هم باید باشد و کمک به دیگران هم برگرفته از فرهنگ دینی است، اما باید توجه داشت شناخت و عقیده است که میتواند بالاترین نقش را در زندگی افراد مخصوصا در مشکلات و بلاها ایفا کند. علامه مصباح با تأکید بر لزوم بهره گیری از تکنولوژی در امور فرهنگی اظهار داشتند: باید طرح و برنامه ای ریخت که بتوان حتی در حین انجام امور روزمره نیز مطالب دینی و آموزه های قرآنی را فرا گرفت.

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در بخش دیگری از سخنانش، با بیان اینکه نوجوانان نقش مهمی در آینده کشور دارند، اظهار داشت: گاه سئوالاتی در ذهن جوانان و نوجوانان پیش میآید که مثلا اینکه امام (ره) بسیج را تأسیس کرده، بر اساس اسلام است و یا ابداع خودشان بوده است؛ اگر برگرفته از اسلام است، چرا ائمه (علیهم السلام) و سایر علما در این زمینه کاری نکرده و بسیج را تأسیس نکرده بودند؟ با اشاره به اینکه اینگونه سئوالات به شکلی عمیق تر ممکن است در ذهن بسیاری از تحصیل کردگان نیز پیش بیاید، افزود: سؤالاتی مانند اینکه آیا نظام اسلامی و مردم ‌سالاری دینی از قبل در اسلام وجود داشته است و یا اسلام تنها به بیان یک سلسله ارزشها پرداخته است؟ و آیا اسلام در مورد تشکیل نظام سیاسی نظر دارد و یا این ابداع علماست؟

علامه مصباح ادامه دادند: اینگونه سؤالات از آنجا ناشی میشود که  برخی از امور مانند سیل و زلزله و قحطی و نظایر آن در سابق نیز وجود داشته و سیره ی اهلبیت (علیه السلام) و اولیای الهی نیز در آنها تا حدی مشخص است؛ اما انتخاب رئیس جمهوری و وزراء که در اسلام سابقه نداشته است؛ پس چگونه این نظام و این امور را اسلامی نامیده اند؟

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با بیان اینکه هر چند بعد از گذشت نزدیک به40 سال از تشکیل نظام جمهوری اسلامی، بسیاری از مطالب گفته شده، مورد بحث قرار گرفته و حتی در قانون اساسی آمده است؛ اما هنوز بسیاری از سئوالات در ذهن جوانان وجود دارد، هشدار داد که یک سلسله مسائل اساسی در مورد اصل نظام اسلامی است که هنوز برای نسل جوان حل نشده و از همین رو زمینه آسیب جدی به نظام در آینده وجود دارد. اگر استادی سر کلاس گفت این امور ربطی به دین ندارد و مسائل اجتماعی و حکومت کار مردم است که خودشان باید انجام دهند، و جوان نیز نتوانست پاسخ دهد، چگونه میشود او را آگاه کرد؟

وی با ذکر خاطره ای از برخی مسئولین معمم که صریحا میگفتند ولایت فقیه را از آن جهت که در قانون اساسی آمده است، قبول داریم، اظهار داشت: این مسائل که میتوان آن را در یک کلام، فرهنگی نامید یکی از مسائلی است که میتواند آینده نظام را تهدید کند، همانگونه که انحراف عقیدتی و فرهنگی بعد از رحلت رسول خدا صلی ‌الله‌ علیه ‌وآله سبب انحراف شد.

رئیس مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) در ادامه در پاسخ به این سئوالات که آیا تأسیس بسیج و بالاتر از آن، نظام اسلامی بر اساس تعالیم اسلام است و یا ابداع شخص امام (ره) است؟، ادامه داد: اسلام شجره ی طیبه ای است که به دست پیامبر (صلوات الله) غرس شد و بارور شدن نهایی آن به دست امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) رقم خواهد خورد، اما در بین این دو مرحله، مراحل زیادی وجود دارد که این شجره طیبه باید در این مراحل رشد کند، و ریشه ی اصلی یعنی اعتقادات باید تقویت شود تا شاخه های مناسبی بروید و ثمره دهد و جامعه اسلامی بهبود یابد. این رشد به دست اهلبیت (علیه السلام) و علما صورت میگیرد؛ لذا وقتی پیامبر رحمت (صلوات الله) در مدینه جامعه اسلامی را تشکیل داد، تقریبا خودش، عهده دار همه ی امور بود؛ از رهبری و قضاوت گرفته تا فرماندهی لشگر و بیان احکام دین. اما به مرور و در زمان حضرت علی (علیه السلام)، کارها تقسیم شد و فرماندار و خازن بیت المال و قاضی القضات و نظایر آنها مشخص شدند، و حتی حضرت برای اسبهای بارکش مالیات وضع کردند که در اسلام سابقه نداشت؛ به همین جهت نمیتوان گفت این امور سابقه ای در اسلام ندارند؛ بلکه اسلام شجره ی طیبه ای است که در هر زمان متناسب با نیازها رشد کرده و ثمره میدهد؛ و امروز نیز نظام اسلامی و تعیین رئیس جمهور، وزراء، تأسیس بسیج و نظایر آن از ثمرات همان شجره ی طیبه است که ریشه ی آن اسلام است.

علامه مصباح بسیج را یکی از شاخه های شجره ی طیبه ی اسلام دانست و افزود: اگر اسلام را به صورت یک هرم یا منشور تصور کنیم، در رأس آن پیامبر (صلوات الله) و اهلبیت (علیهم السلام) قرار دارند و در لایه ی پایین تر علما. همچنین لایه های متعددی وجود دارد تا به قاعده این هرم میرسد که مردم قرار دارند. طبیعتا ما مردم، ضعفهایی داریم، از ضعفهای ایمانی گرفته تا اخلاقی؛ لذا نوری که از رأس هرم میتابد باید به قاعده هم برسد؛ اما به واسطه ها میتابد و از طریق آنها به دیگران میرسد. بسیج بین رأس هرم و قاعده قرار دارد؛ چرا که از طرفی خودش حاکم و مسئول نیست، هرچند با قوانین و قواعد آشناست، و از طرف دیگر مستقیم با مردم سروکار دارد؛ لذا بسیج واسطه ای میان ولی امر و مردم است و باید شعاع نور ولی امر را به مردم برساند. به عبارت بهتر بسیج مقطع میانی بین حاکمیت و توده مردم است.

آیت الله مصباح یزدی با اشاره به اینکه باید اندیشید که چگونه بسیج میتواند در ایفای نقش خود موثرتر باشد، ادامه داد: چنین نیست که هرجا پول بود، تأثیرگذاری نیز بیشتر شود؛ بلکه اگر ایمان و اعتقاد رشد کند، اثرش هم بیشتر میشود؛ اما اگر اعتقاد رشد نکند گاهی نه تنها اثر مثبتی در جامعه نخواهد داشت، بلکه ضرر هم میرساند. در طول تاریخ دیده ایم و چه بسا در بین مسئولین هم وجود داشته اند که وقتی فاقد دارایی و اموال بودند، مخلصانه برای اسلام کار میکردند، اما وقتی از نظر مالی تقویت شدند، اخلاص در عملشان کمتر شد!

عضو جامعه مدرسین با بیان اینکه البته باید نیازهای اولیه و ضروریات مردم را تأمین کرد، اظهار داشت: تأمین نیازهای ضروری از باب مقدمه لازم است و پس از آن باید شناخت و عقیده را اصلاح کرد. باید بفهمیم برای چه انقلاب کردیم؟ شاید عده ای بگویند اگر امام (ره) با شاه و صدام مذاکره کرده بود، بسیار بهتر بود؛ چرا که این همه کشته و ویرانی و خرابی در شهرها نداشتیم!  اگر استادی چنین مسائلی را با سخنانی زیبا در کلاس بیان کند، آیا در ذهن جوانان ما شبهه ایجاد نمیشود؟

علامه مصباح یزدی در ادامه با اشاره به مذاکرات اخیر هسته ای اظهار داشت: امروز مذاکره کنندگان نیز اذعان دارند که مذاکرات سودی نداشته است؛ اما اگر به ثمر رسیده بود، عده ای با تبلیغات بساط تفکر انقلابی را بر میچیدند؛ اما خدا این مذاکرات را مایه عبرت قرار داد. لذا باید فکر و اندیشه ها را اصلاح کرد تا نظام اسلامی در معرض خطر قرار نگیرد؛ زیرا اگر فکر درست نباشد، پرداختن به امور دیگر، نمیتواند مشکلات را حل کند.

علامه مصباح یزدی در پایان اظهار داشتند: مهمترین نقش بسیج، انتقال مفاهیم صحیح انقلاب و اسلام  به مردم است، آن هم با عمل، صفا، اخلاص، صمیمیت، صداقت، مهربانی و اطاعت از ولایت؛ و اگر این امور درست شد، بقیه مشکلات قابل حل هستند...

(02/09/1396)