به نام حق
یاران اصلى امام زمان(عج)روحی فداه
قیام مهدوى به حدى گسترده و فراگیر است که در قلمرو آن ، همه ملیتها و گروهها از گذشته تا حال و آینده حضور دارند و حتى ملائکه الهى نیز در آن به ایفاى نقش مىپردازند. آیا یاران اصلى امام زمان(عج) عصاره تاریخ هستند و از میان این همه انسانهاى صالح و اولیاى الهى انتخاب آنان چگونه صورت مىگیرد ، یعنى آنها چه ویژگیهایی دارند که به این مقام برگزیده شدهاند؟! انقلابى بزرگ و جهانى نیازمند رهبران و مدیرانى لایق ، کارکشته ، وارسته و پرتوان است که هم پیروزىاش تأمین شود و هم اهداف و برنامههاى فراگیر آن تحقق یابد. براین اساس قیام مهدوى به حدى گسترده است که در قلمرو آن ، همه ملیتها و گروهها – از گذشته تا حال و آینده – حضور دارند و حتى ملائکه الهى نیز در آن به ایفاى نقش مىپردازند. پس از آنجایى که در میان یاران حضرت ، پیامبران و اولیاى الهى (چون عیسى ، یوشع ، خضر ، اصحاب کهف و…) و هم از اصحاب پیامبر اسلام(ص) و امیرمؤمنان(ع) (چون سلمان و مالک ، ابوذر و…) حضور دارند ، مىتوان گفت آنان عصاره تاریخ خواهند بود. علاوه بر آن که خود حضرت مهدى(عج) ادامه دهنده راه همه پیامبران و اوصیا و دارنده همه سنن و مواریث آنان است؛ به طور طبیعى یارانش نیز دارنده این میراث گرانبها خواهند بود. البته در مجامع روایى بر ۳۱۳ یار خاص آن حضرت تأکیدات ویژهاى شده و اوصاف و خصلتهایى براى آنان شمارش شده است که نشان میدهد واقعاً آنان انسانهاى برتر ، شایسته و برگزیده هستند و توان انجام این مأموریت بزرگ الهى را دارند.
اوصاف یاران در قرآن
در قرآن آیاتى وجود دارد که ویژگیهاى برشمرده آنها را میتوان بر یاران خاص حضرت مهدى(عج)روحی فداه تطبیق داد و در بعضى از روایات نیز بیان شده که این آیات در مورد مهدى(عج) و اصحابش باشد؛ از جمله مىفرماید: «یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا مَنْ یَرْتَدَّ مِنْکُمْ عَنْ دِینِهِ فَسَوْفَ یَأْتِی اللَّهُ بِقَوْمٍ یُحِبُّهُمْ وَ یُحِبُّونَهُ أَذِلَّهٍ عَلَى الْمُؤْمِنِینَ أَعِزَّهٍ عَلَى الْکافِرِینَ یُجاهِدُونَ فِی سَبِیلِ اللَّهِ وَ لا یَخافُونَ لَوْمَهَ لائِمٍ ذلِکَ فَضْلُ اللَّهِ یُؤْتِیهِ مَنْ یَشاءُ وَ اللَّهُ واسِعٌ عَلِیمٌ»(۱)؛ بر اساس این آیه خداوند در آینده جمعیتى را براى حمایت دین بر مىانگیزد و اوصاف کسانى را که باید این رسالت بزرگ را انجام دهند، چنین شرح مىدهد:
۱- آنان عاشق خدا بوده و جز به خشنودى او نمىاندیشند ، هم خدا آنها را دوست دارد و هم آنان خدا را دوست دارند.
۲- در برابر مؤمنان خاضع و فروتن هستند.
۳- در برابر ستمکاران قدرتمند هستند.
۴- جهاد در راه خدا برنامه همیشگى آنهاست.
۵- ثابت قدم بوده و از ملامت کنندگان باکى ندارند.
در پایان مىفرماید: «بدست آوردن این امتیازات (علاوه بر کوشش شخصى)، مرهون فضل الهى است که به هر کس شایسته باشد، داده مىشود. «ذلِکَ فَضْلُ اللَّهِ یُؤْتِیهِ مَنْ یَشاءُ وَ اللَّهُ واسِعٌ عَلِیمٌ». در روایتى از امام صادق(ع) اوصافى براى یاران حضرت مهدى بیان شده که با اوصاف مذکور در آیه هماهنگ است.(۲) به طور کلى مىتوان اوصاف ، و ویژگىهاى یاران خاص حضرت را در روایات چنین شمارش کرد.
اوصاف یاران در حدیث
- شناخت عمیق نسبت به خدا
امام صادق(ع) مىفرماید: «در قلوب آنان (یاران مهدى)، نسبت به ذات خدا شکى نیست».(۳) و «آنان به وحدانیت خداوند آن چنان که حق وحدانیت اوست ، اعتقاد دارند».(۴)
- معرفت به امام زمان(عج)
امام سجاد(ع) مىفرماید: «آنان کسانىاند که به امامت مهدى(عج) اعتقاد دارند».(۵)
- اخلاص
امام جواد(ع) فرمود: «هنگامى که براى مهدى ، ۳۱۳ تن از اهل اخلاص جمع شد ، خداوند امر او را ظاهر خواهد کرد».(۶)
- اطاعت و فرمانبرى
امام صادق(ع) مىفرماید: «اطاعت آنان از امام ، بیشتر از فرمانبرى کنیز در برابر مولایش است»(۷)
- استقامت
امام صادق(ع) مىفرماید: «… گویا قلبهاى آنان مانند تکههاى آهن است… محکمتر از سنگ است».(۸)
- جان نثارى
از امام صادق(ع) نقل شده است: «آنان پروانه‌وار شمع وجود امام را در میان گرفته و او را با جانشان محافظت مىکنند».(۹)
- برخوردارى از تأییدات الهى
امام على(ع) فرمود: «… خداوند مردى (مهدى) را در آخرالزمان مىانگیزاند… او را به ملائکهاش تأیید کرده و انصارش را حفظ خواهد کرد».(۱۰)
- شهادتطلبى
امام صادق(ع) فرمود: «یاران مهدى ، آرزو مىکنند که در راه خدا به شهادت برسند».(۱۱)
- صبر و بردبارى
امام على(ع) مىفرماید: «یاران مهدى ، گروهىاند که به خاطر صبر و بردبارى در راه خدا ، بر او منت نمىگذارند و از اینکه جان خویش را تقدیم حضرت حق مىکنند ، به خود نمىبالند و تکبر نمىکنند».(۱۲)
- شیران روز و زاهدان شب
امام صادق(ع) فرمود: «گویا من نظر مىکنم به قائم و اصحاب او در نجف و کوفه ، سجدهها به پیشانیهاى آنها اثر گذاشته است؛ شیران در روز و راهبان در شباند».(۱۳)
- همدلى
امام على(ع) فرمود: «ایشان یکدل و هماهنگ هستند».(۱۴)
- خواستار برکت
از امام صادق(ع) آمده است: «آنان بر فراز اسبهاى خود دست بر زین امام مىکشند و تبّرک مىجویند.(۱۵)
- عبادت الهى
امام صادق(ع) فرمود: «در دل شب ، از خشیت خداوند نالههایى دارند ، مانند ناله مادران پسر مرده» و «شبها را با عبادت به صبح میرسانند و روزها را با روزه به پایان مىبرند».(۱۶)
- شجاعت
امام على(ع) مىفرماید: «همه شیرانىاند که از بیشهها خارج شدهاند و اگر اراده کنند ، کوهها را از جا بر مىکنند».(همان)
- علم و بصیرت
امام على(ع) مىفرماید: «پس گروهى در آن فتنهها صیقلى مىشوند ، مانند صیقل دادن آهنگر ، شمشیر را. دیدههاى آنان به نور قرآن جلا داده و تفسیر در گوشهایشان جا گرفته است. در شب جام حکمت را به آنها مىنوشانند ، بعد از اینکه در بامداد هم نوشیده باشند».(۱۷)
- حق یاورى
امام صادق(ع) مىفرماید: «خداوند به وسیله آنها ، امام حق را یارى مىکند».(۱۸)
- حکمت نورانى
از امام صادق(ع) نقل شده است: «گویى دلهاى آنان مشعل نورانى است».(۱۹)
با توجه به این روایات روشن مىشود که یاران حضرت مهدى(عج) داراى چنان ویژگىها و اوصاف برتر و کم نظیرى هستند که به حق در این مقام و موقعیت قرار گرفتهاند و بدین جهت نقش مهمى در پیروزى آن قیام جهانى خواهند داشت.
پی‌نوشت‌ها :
۱- مائده (۵) ، آیه ۵۴
۲- بحارالانوار ، ج ۵۲ ، ص ۳۰۸
۳- همان ، ص ۳۱۷
۴- بشاره الاسلام ، ص ۲۲۰
۵- کمال الدین ، ح ۱، باب ۳۱ ، ح ۲
۶- همان ، ح۲، ص ۳۷۸-۳۷۷
۷- بحارالانوار، ج ۵۲ ، ص ۳۰۸
۸- همان ، ص ۳۰۷ ، ح ۸۲
۹- همان ، ص ۳۰۸
۱۰- همان ، ص ۲۸۰، ح ۶
۱۱- همان ، ص ۳۰۷، ح ۸۲
۱۲- یوم الخلاص ، ص ۲۲۴
۱۳- بحارالانوار ، ج ۵۲ ، ص ۳۸۶
۱۴- یوم الخلاص ، ص ۲۲۴
۱۵- بحارالانوار ، ج ۵۲ ، ص ۳۰۸
۱۶- یوم الخلاص ، ص ۲۲۴
۱۷- بحارالانوار ، ج ۵۲ ، ص ۳۳۴، ح ۶۴
۱۸- همان ، ص ۳۰۸
۱۹- همان.
سخن امام علی(ع) درباره تداوم امامت تا ظهور امام عصر(عج)
قال علی بن ابیطالب علیه السلام:
الا ان مثل آل محمد(ص) کمثل نجوم السماء: اذا خوی نجم ، طلع نجم ، فکانکم قد تکاملت من الله فیکم الصنائع و اراکم ما کنتم تاملون. «نهج البلاغه، خطبه ۱۰۰»
امام علی علیه السلام می فرمایند: آگاه باشید ، مَثَل آل محمد «صلی الله علیه و آله و سلم» چونان ستارگان آسمان است ، اگر ستاره‌ای غروب کند ، ستاره دیگری طلوع خواهد کرد «تا ظهور صاحب الزمان علیه السلام»، گویا می‌بینم در پرتو خاندان پیامبر(ص) نعمت‌های خدا بر شما تمام شده و شما به آنچه آرزو دارید رسیده‌اید.
