دریافت

*انتظار :     

بر خلاف گفته های کسانی که فکر میکنند بذر اصلی انتظار ظهور یک مصلح بزرگ را شکستها و ناکامیها و نابسامانیها در سطح افکار میپاشد ، عشق به این موضوع مربوط به اعماق وجود آدمی است ، گاهی به گونه پررنگ و گاهی کمرنگ. به تعبیر دیگر انسان از دو راه : از راه عاطفه و از راه خرد ، سرانجام در برابر چنین مساله ای قرار میگیرد و سروش این ظهور را با زبان فطرت و عقل میشنود.

به عبارت بهتر ایمان به ظهور مصلح جهان ، جزئی از عشق به آگاهی ، عشق به زیبایی و عشق به نیکی (سه بعد از ابعاد چهارگانه روح انسان) است که بدون چنان ظهوری این عشقها به ناکامی میگراید و به شکست محکوم میشود. به هر حال مطالعه متون معروف اسلامی نشان میدهد که امید و انتظار صلح و عدالت جهانی در پرتو قیام یک مرد انقلابی ، با برنامه ها و بینشهای انقلابی ، چیزی است که در متن تعلیمات پیامبر اسلام (صلوات الله علیه) قرار داشته است.

روایات مربوط به قیام مهدی موعود (عجل الله تعالی فرجه الشریف) چنان است که هیچ محقق اسلامی ، پیرو هر یک از گروهها و مذاهب اسلامی هم باشد نمیتواند تواتر آنرا انکار کند و فقط تنها افراد بسیار معدودی مانند ابن خلدون و احمد امین مصری در صدور این اخبار از پیامبر (ص) تردید کرده اند وگرنه کتابهای زیادی پیرامون امام عصر (علیه السلام) و مصلح جهانی از طرف دانشمندان شیعه و اهل تسنن نوشته شده است.

*نکات قابل تأمل دربارۀ انتظار :

1- انسانیت هرگز به روز ایده آل برای بشریت نمیرسد جز در سایه واقع بینی و حق پرستی که در اثر آن ، حس خود خواهی و سود پرستی و رذائل دیگری که در جامعه و افراد آن وجود دارد از بین رفته و جلوه های نهاد پاک یک انسان فطری و طبیعی دست نخورده جایگزین آنها شوند.

2- روش اسلام یعنی اجابت ندای وجدان و نهاد خدادادی که به متابعت حق در اعتقاد و عمل ترغیب میکند.

3- انتظار فرج در احادیث مردم را تشویق کرده تا مومنان همواره چشم به راه او باشند.

4- تجسم یافتن مهدی ارواحنافداه.

5- ایمان به تحقق وعده های خداوند و پذیرش امکان طول عمر ، مسئله غیبت و دیگر ویژگیهای امام.

6- پذیرفتن سخنانی از پیامبر بزرگ اسلام (صلوات الله) و امامان (علیه السلام) آنچنان تاکید شده که در اصالت و صحت آن نمیتوان تردیدی روا داشت ( تنها بیش از 400 حدیث در این مورد از طریق برادران اهل سنت از پیامبراسلام (صل الله علیه و آله) گزارش شده است) و در کل بیش از 6000 حدیث از طریق شیعه و سنی درباره امام زمان (عج) روحی فداه رسیده است.

7- برای تجسم این اندیشه و پذیرش مسئله امام مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) نیز دلائل کافی و روشن وجود دارد که میتوان در دو دلیل اصرار ورزید: یکی اسلامی و دیگری علمی.

-         دلیل اسلامی همان صدها روایتی است که از طریق شیعه و سنی از پیامبر اسلام (صلوات الله) و امامان شیعه (علیه السلام) رسیده و ویژگیهای حضرت را برشمرده است.

-         دلیل علمی اینکه بررسی و تجربه زمان هفتاد ساله غیبت صغرای حضرت است که نشان دهنده امامت بزرگوارانه ایشان است و غیبت کبری نیز به دلایل حتمی و مصلحتهایی که در آن وارد بوده روی داده است.

در دوران غیبت صغری امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) هفتاد سال از طریق چهار نائب خاص خود ارتباطی نزدیک با مردم را داشته است و پس از آمادگی انتقال مسئولیت نائبان خاص به نواب عام طی هفتاد سال ، غیبت کبری شکل گرفت و رابط میان امام و مردم نواب عام شدند.

8- پیروزی هر انقلاب و هر فعالیت اجتماعی ، به یک سلسله شرایط و موقعیتهای عینی و خارجی بستگی دارد که بدون فراهم شدن آن شرایط نمیتوان به هدف لازم که همان قیام امام است رسید برای همین است که تاکنون چه در غیبت صغری و چه در غیبت کبری انقلاب و قیام امام انجام نگرفته است. اگر چه قسمتی از شرایط و موقعیتهای انقلاب امام ، آسمانی و خدایی است و جنبه آسمانی دارد اما اجرای کلی ماموریت ایشان به گرد آمدن شرایط عینی و خارجی وابسته است ( عواملی مانند محیط مساعد و فضای عمومی مناسب و ... ) زیرا امام خود را برای اقدامی اجتماعی و در سطحی محدود آماده نکرده بلکه رسالتی که از سوی خداوند منان برایشان تعیین شده ، دگرگون ساختن همه جانبه گیتی به صورتیکه همه افراد بشر از تاریکیهای ستم بیداد به فروغ دادگری راه یابند ، برای چنین دگرگونی بزرگی ، تنها وجود یک رهبر شایسته کافی نیست بلکه علاوه بر رهبر شایسته نیازمند یک محیط جهانی مساعد و یک فضای مناسب نیز هست تا موقعیتهای خارجی مطلوب را برای انجام انقلاب جهانی آماده سازد.

از دیدگاه انسانی که بنگریم باید احساس نابودی مداوم (خسته شدن از وضع موجود) در انسانهای متمدن امروز ایجاد گردد و یک انگیزه اساسی در درونشان پدیدار گردد و رسالت دادگرانه امام را بپذیرند و تنها با تجربه های اجتماعی ، مدنی و سیاسی گوناگون امکان دارد چنین احساسی در درون انسانها جای گیرد. زیرا با تجربه مکتبها و... میتواند بار گرانی از نقاط منفی به دوش خود بیاید و نیاز او را به یاری جویی از سرشت پاک و جهان نهان آشکار سازد. از دیدگاه مادی نیز شرایط موجود در زمان ظهور برای انجام رسالت حضرت بر تمامی جهان باید آمادگی و توانایی بیشتری داشته باشند تا در روزگاری همچون زمان غیبت صغری.

9- وقتی شکست روحی بر مردم چیره شده باشد ، روح انسانی فرو ریزد (یعنی ابتدا کاخ تمدن جهان کنونی از درون پوسیده و فرو ریخته شود و بعد از لحاظ ظاهری )

*مفهوم انتظار :

انتظار یا آینده نگری به حالت کسی گفته میشود که از وضع موجود ناراحت است و برای ایجاد وضع بهتری تلاش میکند ، بعنوان مثال بیماری که انتظار بهبودی میکشد یا پدری که در انتظار بازگشت فرزندش از سفر است ، از بیماری و فراق فرزند ناراحتند و برای وضع بهتری میکوشند. پس مساله انتظار حکومت حق و عدالت و قیام مصلح جهانی در واقع مرکب از دو عنصر است:

عنصر نفی و عنصر اثبات ، عنصر نفی همان بیگانگی با وضع موجود و عنصر اثبات خواهان وضع بهتری بودن است. و اگر این دو عنصر در روح انسان به صورت ریشه دار حلول کند سرچشمه دو رشته اعمال دامنه دار خواهد شد که این دو رشته اعمال عبارتند از : ترک هرگونه همکاری و هماهنگی با عوامل ظلم و فساد و حتی مبارزه و درگیری با آنها از یک سو ، خودسازی و خودیاری و جلب آمادگیهای جسمی و روحی و مادی و معنوی برای شکل گرفتن آن حکومت واحد جهانی و مردمی از سوی دیگر.

انتظار در لغت به معنای چشم به راه بودن و نوعی امید به آینده است ، آینده ای زیبا و روشن و سرشار از صفا ، آرامش و امنیت. انتظار فرج در فرهنگ شیعه ، در واقع نوعی آمادگی است. آمادگی برای پاک شدن ، پاک زیستن و دور ماندن از زشتیها. انتظار یعنی نفی وضع موجود و تلاش و امید برای رسیدن به دوران طلایی ظهور. امیرمومنان علی (علیه السلام) میفرمایند: منتظِران امر ما مانند کسانی هستند که در راه خدا به خون خود غلطیده اند. (بحارالانوار جلد53 ص123)

برای شفاف شدن مفهوم انتظار باز هم مثالی میآوریم: اگر قرار باشد مهمان بسیار عزیزی به منزل ما بیاید سعی میکنیم منزل را مرتب و تمیز کرده و تمام شرایط پذیرایی را فراهم کنیم. منتظِر امام عصر (ارواحنافداه) نیز چون میخواهند شرایط را برای آمدن حضرت آماده کند باید در بعد فردی اعتقادات و معرفت خود را نسبت به امام زمانش تکمیل نموده و با تهذیب نفس ، خود را از گناهان و صفات رذیله پاک نماید تا شایستگی یاری و همراهی و میزبانی آن عزیز را پیدا کند. در بعد اجتماعی هم یک منتظِر همواره با گفتار و کردار خود ، دیگران را به سوی آن حضرت دعوت میکند و با امر به معروف و نهی از منکر جامعه را برای دوران ظهور آماده میسازد. باید بدانیم که حقیقت امر به معروف در عالم ، دعوت به خیرات است که همه خیرها وجود نازنین و مقدس امام زمان ارواحناه فداه خواهد بود.

*ویژگیهای انسان منتظِر :

انسان منتظِر انسانی است امیدوار ، پویا ، گویا ، در تلاش و عملگرا ، دشمن شکن ، جَو شکن ، تعالی جوی ، در سوز و گداز ، حسابگر و حسابرس ، دقیق ، آگاه ، خود آگاه ، زمان آگاه ، با مردم و در میان مردم ، با شرح صدری وسیع ، مومن و معتقد به راه محبوبی که در طلب آن میسوزد و میگدازد و بالاخره منتظِر یعنی زمینه ساز موعود منتظَر (عجل الله تعالی فرجه الشریف).

پس مومنی که در انتظار آمدن مولایش میباشد هر قدر انتظارش شدیدتر باشد ، تلاشش در آمادگی برای آن به وسیله پرهیز از گناه و کوشش در راه تهذیب نفس و پاکیزه کردن درون از صفات نکوهیده و به دست آوردن خوبیهای پسندیده بیشتر میگردد تا به فیض دیدار مولای خویش و مشاهده جمال دلربایش در زمان غیبتش رستگار شود. امام صادق (علیه السلام) میفرمایند: هر کس که خواسته باشد از یاران قائم (عج) روحی فداه شود باید که منتظِر باشد و با پرهیزکاری و خوی های پسندیده عمل کند و اوست منتظِر ، پس هرگاه بمیرد و قائم (عج) روحی فداه پس از مردن او به پا خیزد ، پاداش او مثل کسی خواهد بود که دوران حکومت آن حضرت را درک کرده باشد...