دریافت جلسه 1 تعداد: 8 جلسه
معرفی بحث:
پذیرفتن دین و گردن نهادن به احکام آن، ارتباط وثیقی با شخصیت و صفات ثابت و درونی افراد دارد. کسانیکه به دلیل صفات شخصیتی مثبتی که دارند، دیندار میشوند؛ در راه دین دارای ثبات قدم بیشتری هستند و در این راه بیشتر رشد میکنند. از یک طرف دین، شخصیتهای مثبت را بیشتر و بهتر جذب میکند و از طرف دیگر افرادی که دارای شخصیت خوبی هستند، خودشان بیشتر به سراغ دین میآیند. البته این بدان معنی نیست که تمام کسانیکه سراغ دین نمی‌آیند، افرادی با صفات شخصیتی منفی باشند چرا که سوء تفاهم میتواند باعث دور شدن آنها از دین و دینداری شده باشد. در این میان گروهی از متدینین هم هستند که برخی از صفات منفی شخصیتی‌شان عامل ایمان آنها شده است، البته ایمانی متزلزل. شناخت دقیقتر از نسبت دین و شخصیت، بحثی است که مورد توجه استاد پناهیان در این 8 جلسه در دانشگاه تهران قرار گرفته است.
فهرست:
جلسه اول :
تناسب دینداری و با شخصیت بودن.
مدت: 45 دقیقه
شخصیت و دینداری؛ دو مفهوم بسیار مهم.
دینداری، جدا از شخصیت انسانها نیست.
تصور اشتباه جامعه در مورد رابطه شخصیت و دینداری.
برخی از دین‌گریزیها، نتیجه تفکیک بین شخصیت و دینداری است.
برخی از عوامل تفکیک بین حوزه شخصیت و دینداری.
تلقیهای اشتباه در مورد دین.
دین را امری صرفاً قدسی و از مقوله ایمان دانستن.
کم‌توجهی به رفتار و عمل در معرفی دین.
ضعف توجه به تقوا در مباحث اخلاقی.
ضرورت نگاه شخصیتی به تقوا.
دیندار کسی است که شخصیت درستی داشته باشد.
بررسی لغوی خلق، اخلاق و شخصیت.
نقدی بر اصطلاح ارزشها.
ما واقع‌بین هستیم.
معرفی موضوع بحث.
دین چه شخصیتهایی را انتخاب میکند؟
اگر فرد باشخصیت سراغ دین نرود، لابد دچار سوء تفاهم شده است.
جعفر طیار؛ نمونه‌ای از یک فرد با شخصیت که مؤمن میشود.
جلسه دوم :
روابط متقابل دین و شخصیت افراد
مدت: 42 دقیقه
شخصیت؛ ویژگیهای باثبات انسان.
توانایی دین در تغییر دادن ویژگیهای شخصیتی.
دین، خیلی‌ها را هم تغییر نمیدهد.
رابطه متقابل دینداری و شخصیت.
تأثیر سوء تفاهم بر دین‌گریزی.
نمونه‌ای از قرآن کریم در مورد شخصیت تقوایی.
برخی از کلمات مقام معظم رهبری در مورد تأثیر تقوا بر هدایت.
تقوا، اهل مراقبت و دقیق بودن.
ایمان آوردن به پیامبران، به شخصیت افراد بستگی داشته است.
تکبر؛ یکی از ویژگیهای شخصیتی دین نداران.
کسانیکه متواضع‌اند، به سهولت دینداری میکنند.
عمر سعد؛ نمونه‌ای از یک دینداری موقت.
همه بی‌دینها؛ بی‌شخصیت نیستند.
جلسه سوم :
تأثیر دو ویژگی شخصیتی دانایی و هوشمندی بر دینداری.
مدت: 48دقیقه
بعد شخصیتی افراد در عرصه اندیشه.
تأثیر ویژگیهای شخصیتی بر اندیشه.
اگر کسی در نتیجه شخصیت مثبت، مؤمن شود؛ دیندار خوبی میشود.
نادانی؛ یک ویژگی شخصیتی در حوزه اندیشه.
نادانی؛ یکی از عوامل دین‌گریزی.
ساده‌لوحی و عدم پذیرش دین.
کسیکه دیندار نمیشود، نادان است مگر اینکه دچار سوء تفاهم شده باشد.
دین؛ مقوله‌ای علمی و پیچیده.
تناسب دین و هوشمندی.
نمونه‌هایی از هوشمندی اولیاء خدا.
پیچیدگی در احکام دین.
جلسه چهارم :
برخی از ایرادها در شخصیت فکری انسانها.
مدت: 52 دقیقه .
تأثیر گرایش و علاقه بر فکر.
اهمیت شخصیت فکری انسان.
راحت‌طلبی، ویژگی که بر فکر و اندیشه تأثیرگذار است.
ضرورت دوری طلبه‌ها از راحت‌طلبی.
بررسی شخصیت افراد در نحوه برخورد با گمان و یقین.
گمان، جای یقین را نمیگیرد.
هوای نفس، عامل جایگزین کردن گمان به جای یقین.
با حرفهای احتمالی علیه دین، به صورت یقینی برخورد نکنیم.
عده‌ای در حد گمان هم به حرف دین اعتماد نمیکنند.
غفلت و بی‌اعتنایی بی‌دلیل؛ عامل بی‌دینی بسیاری از افراد.
اهل تفکر نبودن؛ یکی از مهمترین مشکلات کفار.
ظاهربینی؛ یکی از ایرادهای شخصیت فکری برخی انسانها .
جلسه پنجم :
ویژگیهای منفی شخصیتی که میتوانند عامل ایمان آوردن شوند.
مدت: 44 دقیقه
پیچیدگی روابط بین شخصیت افراد و دیندار شدن.
مذهبیهای بدرفتار؛ یکی از عوامل ایجاد سوء تفاهم.
تأثیر ویژگیهای شخصیتی مثبت و منفی بر نحوه دینداری.
حرقوص ابن زهیر؛ نمونه‌ای از دینداری به دلیل ویژگی منفی شخصیتی.
مدعی دینداری نباید بیکار و بی‌حرفه باشد.
دین چه توقعی از یک جوان مذهبی دارد؟
یک نمونه تاریخی در مورد ویژگیهای منفی شخصیتی در برخی از آقازاده‌ها.
تبعات مسلمان شدن در اثر ضعف شخصیت.
تأثیر سوء تفاهم بر دین‌گریزی.
ضرورت تلاش برای رفع سوء تفاهمها.
برای چه کسانی نمیتوان رفع سوء تفاهم کرد .
جلسه ششم :
رقت قلب و قساوت قلب؛ دو عامل شخصیتی مهم در دینداری و دین‌گریزی.
مدت: 57 دقیقه
قساوت قلب، یکی از ویژگیهای شخصیتی نامتناسب با دین.
تأثیر رقت قلب و عاطفی بودن بر دینداری.
چگونه یک صفت منفی شخصیتی به خدمتگزاری طواغیت منجر میشود؟
تعادل اخلاقی عمر سعد در مقابل عبیدالله ابن زیاد.
محبت، یکی از ویژگیهای مثبت شخصیتی.
دین‌گریزان، اهل عاطفه و محبت نیستند.
ضرورت رشد عاطفی برای کسانیکه اهل عاطفه هستند.
ابن ملجم؛ نمونه‌ای برجسته از کسیکه رشد عاطفی نکرد.
عاطفه بیجا میتواند عامل دین‌گریزی شود.
جلسه هفتم :
دینداری ناشی از شخصیت منفی و دین‌گریزی ناشی از شخصیت مثبت.
مدت: 56 دقیقه
مروری بر موضوع بحث؛ روانشناسی دینداری و دین‌گریزی.
دیندار شدن در اثر ویژگیهای منفی شخصیتی.
دین‌گریزی در اثر ویژگیهای خوب شخصیتی.
برخی از ویژگیهای شخصیتی منفی در کسانی که به راه حق جذب میشوند.
غربال کسیکه با ویژگیهای منفی شخصیتی وارد دین میشود.
همت عظیم و توسل سنگین؛ لازمه تغییر شخصیت.
کسیکه شخصیت خوبی دارد، دیر یا زود سراغ دین میآید.
برخی از صفات خوبی که مانع دینداری میشوند.
ضرورت رفع سوء تفاهم از افراد با شخصیت ولی دین‌گریز.
نمونه‌هایی برای رفع سوء تفاهم.
از چه کسانی نمیتوان رفع سوء تفاهم کرد.
جلسه هشتم :
مهمترین مشکل شخصیتی دشمنان امام حسین(ع).
مدت: 50 دقیقه
روز عاشورا، زمانی برای شناخت دشمنان امام حسین(ع).
چرا عده‌ای خیلی بد میشوند؟
بی‌تفاوتی و سکوت؛ یک ویژگی مورد مذمت در قرآن کریم.
آشنایی با اصحاب اخدود.
سکوت و نظاره؛ پست‌ترین ویژگی شخصیتی دشمنان امام حسین(ع).
خاذلان؛ کسانیکه نگاه کردند ولی امام حسین(ع) را کمک نکردند.
نامردها؛ گروهی که امام حسین(ع) را تنها گذاشتند.
تنها گذاشتن امام حسین(ع)؛ مهمترین درد کربلا.
برخی از تعابیر امام حسین(ع) در مورد دشمنان.
در کربلا باید ناکثین را شناخت.
